Ốm Nghén Nguyên Nhân và Cách giảm triệu trứng ốm nghén cho bà bầu.

Ốm nghén là điều thường gặp ở tất cả các bà bầu đặc biệt là trong giai đoạn đầu mang thai, thời kì mà sức đề kháng của mẹ bầu yếu hơn bình thường. Rất nhiều bà bầu khổ sở khi ốm nghén, dưới đây là tư vấn của ĐYTP về ốm nghén mà mẹ bầu cần biết.

1.Ốm nghén là gì?

70% phụ nữ bị buồn nôn vào những ngày đầu thai kỳ và khoảng 50% nôn mửa. Sau ba tháng đầu, khoảng 50% bà bầu bị ốm nghén sẽ cảm thấy khỏe hơn. Tuy nhiên, nhiều người sẽ tiếp tục tình trạng tồi tệ trong toàn bộ thai kỳ.

Ốm nghén có thể đơn giản là cảm thấy hơi khó chịu ở bụng, hoặc đầy hơi nhiều lần trong một ngày. Trong trường hợp này, bạn cần nghỉ ngơi. Không ai cảm nhận được cảm giác bị ốm nghén trừ khi họ tự mình trải qua, và trải nghiệm của mọi người là khác nhau. Hầu hết ốm nghén sẽ diễn ra trong 6 tuần đầu, đôi khi kéo dài hơn hoặc chấm dứt rồi trở lại sau đó.

Theo thống kê, có khoảng 80% thai phụ bị ốm nghén trong khoảng 3 tháng đầu thai kỳ, với các triệu chứng như buồn nôn, nôn ói, chóng mặt, choáng váng... Không chỉ gây khó chịu, mệt mỏi, ốm nghén còn khiến mẹ bầu “mất ăn mất ngủ” vì sợ không dung nạp đủ chất dinh dưỡng cho bé yêu, nhất là những chị em bị nghén nặng.

Thông thường, đến tuần 12 – 14, ốm nghén sẽ dần thuyên giảm. Tuy nhiên có đến 11% bà bầu sẽ bị nghén cho đến khi sinh bé. Do đó, mẹ bầu cần phải biết cách “sống chung” với những triệu chứng không mấy dễ chịu này, sao cho dù nghén nhưng vẫn không quá mệt mỏi, vẫn đảm bảo ăn đủ chất cho thai nhi phát triển. Trong đó, việc chọn thực phẩm nào để tránh nôn ói là vấn đề cần quan tâm hàng đầu.

2.Nguyên nhân ốm nghén

- Nồng độ hCG tăng nhanh

Trong quá trình mang thai, bác sĩ có thể theo dõi mức độ hCG, đó là một hormone tăng rất nhanh trong giai đoạn đầu của thai kỳ. Nồng độ hCG có liên quan đến tình trạng ốm nghén. Khi mang song thai trở lên, nồng độ hCG sẽ cao hơn và ốm nghén càng phổ biến.

- Tăng cảm giác về mùi

Khi mang thai, mũi bạn thính hơn. Điều này không phải lúc nào cũng tốt. Những mùi hương không làm bạn khó chịu trước đó nay lại làm phiền và khiến bạn ốm và mệt mỏi.

- Dạ dày nhạy cảm

Điều này có thể không diễn ra với mọi phụ nữ, nhưng thường thì mang thai làm cho hệ tiêu hóa trở nên nhạy cảm. Theo trang BabyCenter, một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự hiện diện của Helicobacter pylori, một loại vi khuẩn dạ dày trong thai kỳ, có thể làm tăng khả năng xảy ra ốm nghén.

3.Ai bị ốm nghén?

Thông thường bạn sẽ không bao giờ biết mình có bị ốm nghén hay không cho đến khi mang thai. Dưới đây là những trường hợp dễ bị ốm nghén:

- Mang thai đôi, ba.

- Từng bị ốm nghén trong thai kỳ trước đó.

- Tiền sử bị chứng đau nửa đầu.

- Nếu mẹ hoặc chị em gái từng bị ốm nghén, bạn có nhiều khả năng bị ốm nghén.

- Nếu bạn đã có một bé gái. Một nghiên cứu chứng minh rằng bà mẹ có một con gái dễ bị ốm nghén trong lần mang thai tiếp theo.

Các bạn có biết ốm nghén thường gặp ở phụ nữ thành thị hơn là phụ nữ nông thôn:

4.Một số món ăn "kỳ quái" của mẹ bầu khi bị ốm nghén

Tàn thuốc lá

Hiệp hội mang thai Mỹ mới đây đã tiến hành một cuộc khảo sát với các mẹ bầu và đưa ra kết quả bất ngờ rằng tàn thuốc lá là một trong những mặt hành phi thực phẩm được khao kháy nhất với các mẹ bầu.

Một số phụ nữ mang thai có ham muốn kỳ lạ này đã thừa nhận rằng họ không chỉ thích ngửi mà còn thèm ăn tàn thuốc lá ở mức kinh khủng mặc dù trước khi mang thai có có thể là người không hút thuốc.

Triệu chứng thèm ăn những món phi thực phẩm như tàn thuốc lá hay than được gọi là triệu chứng pica, ảnh hưởng đến khoảng 25-30 % mẹ bầu. (ảnh minh họa)

Than

Triệu chứng thèm ăn những món phi thực phẩm như tàn thuốc lá hay than được gọi là triệu chứng pica, ảnh hưởng đến khoảng 25-30 % mẹ bầu. Rất nhiều mẹ bầu đã thừa nhận rằng họ không thể kiềm chế cơn thèm ăn với món độc đáo là than.

Tuy nhiên theo các chuyên gia, việc thèm ăn than có thể ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe của thai kỳ, đặc biệt là sẽ không thể cung cấp dưỡng chất đến được với em bé để phát triển.

Đất

Kết quả khảo sát cũng chỉ ra rằng rất nhiều mẹ bầu đã cúi xuống nhặt đất để ăn khi đang đi trên đường. Một trường hợp điển hình là nữ ca sĩ Britney Spears đã tững tiết lộ món ăn mà cô thèm nhất trong thai kỳ đó là đất và gà rán.

Trong một cuộc khảo sát khác được tiến hành năm 2008 cũng chỉ ra rằng đất là một trong 10 món ăn được phụ nữ mang thai thèm nhất. Mặc dù không có bằng chứng rõ ràng khẳng định vì sao bà bầu lại có những cơn thèm kỳ dị này, tuy nhiên một số nhà khoa học cho rằng việc thèm đất, bùn có thể do cơ thể mẹ thiếu các dưỡng chất như đồng và sắt.

Hành tây

Đừng bất ngờ khi bạn nhìn thấy hình ảnh một mẹ bầu cầm củ hành tây cắn ngấu nghiến bởi cô ấy đang rất thích thú khi được thỏa mãn cơn thèm ăn của mình. Đây được coi là món ăn an toàn với bà bầu.

Đừng bất ngờ khi bạn nhìn thấy hình ảnh một mẹ bầu cầm củ hành tây cắn ngấu nghiến bởi cô ấy đang rất thích thú khi được thỏa mãn cơn thèm ăn của mình. (ảnh minh họa)

Sơn

Sơn dùng để sơn tường nhưng lại là món ăn khoái khẩu của một số mẹ bầu ốm nghén. Thậm chí có những bà mẹ còn thèm đến mức liếm trên tưởng để được thỏa mãn. Dù vậy, mẹ bầu cần biết rằng sơn có chứa những chất độc hại mà có thể sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi và sức khỏe của mẹ.

Trứng chiên nước sốt bạc hà

Có một số mẹ bầu không thèm các món ăn phi thực phẩm như đất, than hay bùn… mà lại là những món ăn kết hợp rất lạ như trứng chiên nước sốt bạc hà là một ví dụ.

Theo một cuộc khảo sát mới đây, có rất nhiều cách kết hợp thực phẩm “điên rồ” mà mẹ bầu lại thích thú như cá ngừ ăn với chuối hay bánh xốp với nước sốt cà chua.

Đá lạnh

Một số mẹ bầu tiết lộ rằng việc ăn đá lạnh là cách giúp họ đỡ cảm giác buồn nôn hiệu quả nhất. Tuy nhiên đồ ăn này không có giá trị dinh dưỡng mà còn có thể khiến mẹ bầu bị viêm họng. Mẹ bầu nên có các bữa ăn khoa học, đầy đủ dinh dưỡng và nếu có cảm giác thèm ăn những món kỳ quái này, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên khoa.

5. Mối nguy hại của ốm nghén

Đối với hầu hết phụ nữ, tình trạng ốm nghén chỉ làm cho họ mệt mỏi. Sau ba tháng đầu tiên, bạn không tăng cân, không thể hấp thụ bất cứ thức ăn và loại nước uống nào, có thể có nguy cơ bị các biến chứng khác nhau.

Biến chứng nghiêm trọng nhất được gọi là chứng nôn nghén, xuất hiện với tỷ lệ một trong 100 thai. Đó không phải thỉnh thoảng buồn nôn mà là một căn bệnh nghiêm trọng có thể khiến bạn phải nhập viện hoặc gây ra các biến chứng.

6.Một số cách làm bà bầu dễ chịu hơn khi bị ốm nghén

- Nếu cảm thấy khó chịu, hãy để mọi người chăm sóc bạn.

- Chắc chắn có một số loại thực phẩm có mùi khó chịu với bạn. Vì vậy hãy chú ý và tránh xa những thực phẩm này.

- Ngủ nhiều. Đây là điều tốt nhất bạn có thể làm dù sẽ cảm thấy rất khó ngủ. Hãy cố gắng ngủ bất cứ lúc nào có thể.

- Thư giãn.

7. Một số biện pháp khắc phục tình trạng ốm nghén

Gừng:

Gừng giúp làm dịu bao tử. Bạn có thể nhai gừng tươi hoặc dùng viên nang.

Không chỉ được các chị em truyền tai nhau, gừng còn được khoa học thực tế chứng minh là có thể làm giảm các cảm giác buồn nôn nói chung cũng như nôn nghén nói riêng ở phụ nữ mang thai. Mẹ bầu có thể nhâm nhi một tách trà gừng ấm, bánh quy tẩm gừng hay thậm chí kẹo gừng đều vô cùng hiệu quả.

Thuốc:

Nếu bạn quá đau đớn và mệt mỏi hãy đến nhờ bác sĩ kê toa. Loại thuốc phổ biến nhất là ZOFRAN, ngoài ra còn nhiều loại thuốc khác nữa.

Vitamin B12 + Unisom:

Bộ đôi này có thể thay thế một số loại thuốc theo toa. Hãy hỏi bác sĩ trước khi dùng.

Táo

Một lượng chất xơ vừa phải từ quả táo tươi đi qua thực quản xuống dạ dày có thể giúp chặn lại cảm giác buồn nôn khó chịu cho mẹ bầu. Bên cạnh táo ngọt, mẹ cũng có thể thử một vài miếng táo chua để thấy hiệu quả nhanh hơn.

Nước

Tình trạng cơ thể bị mất nước có thể dẫn tới những cơn đau đầu, choáng vàng có kèm theo cảm giác buồn nôn ở mẹ bầu. Chính vì vậy, trong mùa hè nóng nực này mẹ nên thường xuyên nhắc nhở bản thân mình uống đủ nước để tránh tình trạng cơ thể bị thiếu nước. Bên cạnh đó, nước lạnh cũng có thể phần nào làm dịu đi cảm giác buồn nôn của mẹ bầu.

Các loại hạt vỏ cứng

Thiếu protein tạm thời có thể khiến cho cảm giác buồn nôn trở nên tồi tệ hơn, vì vậy mẹ nên "trữ sẵn" một số loại hạt ăn liền giàu protein và dễ tiêu hóa như hạt dẻ, lạc, hạnh nhân, hay thậm chí bơ đậu phộng để ăn khi cần thiết.

Nước dùng gà (chicken broth)

Những món chế biến từ thịt gà béo ngậy có thể khiến mẹ thêm phần ngại ăn nhưng nước dùng gà ít chất béo lại có thể xoa dịu cảm giác buồn nôn của mẹ, đặc biệt là khi uống lạnh. Mẹ bầu có thể mua nước dùng gà chế biến đóng hộp sẵn hay cũng có thể tự chế biến ở nhà khá đơn giản bằng cách hầm xương gà hay gà nguyên con và chắt lấy phần nước để dùng dần. Nước dùng gà có thể bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh và dùng qua ngày mà không lo bị ôi.

Chuối

Nếu mẹ bầu gặp các triệu chứng ốm nghén và buồn nôn quá nặng, đi kèm với mất nước thì ăn chuối tươi cũng có thể hạn chế được tình trạng này. Khi ói mửa hay tiêu chảy nhiều, cơ thể thường bị mất kali nhanh chóng khiến cảm giác mệt mỏi buồn nôn thêm trầm trọng. Trong chuối có chứa nhiều kali, vì vậy việc ăn chuối có thể bù lại lượng kali bị mất đi rất nhanh chóng mà lại đơn giản.

Khoai tây nướng

Một củ khoai tây nhỏ nướng vừa chín tới cũng có thể giải quyết sự khó chịu trong dạ dày cho mẹ bầu. Tinh bột có trong khoai tây nhanh chóng bổ sung chất bột cho cơ thể đồng thời làm giảm lượng axit dư thừa trong dạ dày. Mẹ cũng hoàn toàn có thể nướng khoai đơn giản bằng lò vi sóng hay lò nướng đối lưu, chú ý nên đặt một bát nước phía dưới để tránh khoai bị quá khô.

Bạc hà

Hương thơm tươi mát của bạc hà có thể làm cho tình thần mẹ bầu thoải mái hơn, đồng thời cũng làm giảm cảm giác buồn nôn nhanh chóng. Nhai lá bạc hà tươi, uống trà bạc hà hay ăn kẹo bạc hà, thậm chí chỉ ngửi là bạc hà đều được xem là các phương pháp hiệu quả. Ngoài ra, mẹ cũng có thể nghiền nát lá bạc hà vào nước chanh để triệt để cảm giác buồn nôn khó chịu.

- Bổ sung kẽm:

Kẽm giúp kiềm chế cơn buồn nôn.

Chanh:

Ngậm một vài giọt nước cốt chanh cũng giúp bạn đỡ buồn nôn.

Bánh quy giòn mặn:

Loại bánh quy này không gây khó khăn cho dạ dày của bạn.

Tinh dầu:

Tinh dầu hoa oải hương có thể giúp bạn ngủ ngon, bạc hà có thể giảm buồn nôn.

Bim bim:

Đặt ngay ở đầu giường và ăn khi vừa thức dậy.

Đi bộ

Đi bộ không chỉ tốt cho sức khỏe nói chung mà còn có thể hạn chế ốm nghén và cả tình trạng ợ nóng.

Nghỉ ngơi

Bạn thử ngả lưng trên ghế, nhắm mắt lại, thở sâu và thả lỏng cơ thể. Những người mẹ có kinh nghiệm sinh nở đều gợi ý rằng, nếu bạn mất ngủ vào đêm hôm trước thì việc chợp mắt trong vòng 10-15 phút sẽ khôi phục lại sức khỏe nhanh chóng. Nhờ vậy, chứng nghén vào buổi sáng cũng được đẩy lùi.

Hít một hương thơm tươi mát

Chứng ốm nghén thường liên kết với các mùi vị. Estrogen là loại hormon chịu trách nhiệm về cảm giác mẫn cảm với mùi, và lượng estrogen tăng cao khi mang thai khiến bạn có cái mũi cực thính nhạy. Có thể là mùi rượu, mùi xăng xe hay mùi nước hoa đồng nghiệp của bạn trong một thang máy đông người nhất định sẽ khiến bụng bạn nôn nao. Khi bạn không thể mở cửa sổ hoặc ra ngoài, cố gắng chủ động ngửi mùi hương tươi sạch dễ chịu. Mang theo một chai tinh dầu chanh, gừng, túi hoa lavender khô, nhánh hương thảo hoặc vài miếng vỏ cam để trong túi, và tranh thủ hít một hơi khi cần.

Chia sẻ với mọi người

Bạn có thể trở nên tự lập hơn trong thời kỳ mang thai nhờ bản năng làm mẹ, nhưng việc thổ lộ những cảm xúc của bạn với mọi người xung quanh bạn có thể giúp giảm bớt chứng ốm nghén. Chồng bạn có thể không biết mùi nước hoa cạo râu của anh ấy làm bạn khó chịu. Vì vậy, hãy nói cho anh ấy để thay đổi, điều đó có thể giúp bạn cảm thấy tốt hơn.

Theo dõi chu kỳ những cơn buồn nôn

Cơn buồn nôn của bạn có thể đến và đi bất chợt, nhưng bằng cách điều chỉnh cơ thể và môi trường xung quanh, bạn có thể thấy rằng chứng ốm nghén không quá ngẫu nhiên. Nếu bạn thấy mình luôn buồn nôn vào buổi tối, có thể nguyên nhân chính là mùi nấu ăn. Nếu bạn luôn thấy mình khó chịu trên đường đi làm, đó có thể là mùi từ quán phở quen thuộc hay chỗ rửa xe gần nhà. Một khi bạn đã xác định được nhân tố chính, bạn có thể tìm cách tránh chúng bất cứ khi nào có thể.

Giữ bụng lưng lửng

Ngay cả khi ăn uống là điều cuối cùng bạn muốn làm, dạ dày của bạn vẫn cần thức ăn. Nhiều phụ nữ thấy rằng có một số thức ăn dễ nuốt hơn so với thứ khác. Hãy tìm thứ bạn có thể ăn được. Khi bụng của bạn trống rỗng, các axit dạ dày không có gì tiêu hoá nhưng buồn nôn vẫn xuất hiện. Mặt khác, ăn quá nhiều có thể gây quá tải cho hệ thống tiêu hoá, cũng dẫn đến khó chịu. Hãy giữ bao tử của bạn vừa lưng lửng suốt ngày. Giữ bên người một gói nhỏ bánh quy giòn, trái cây sấy khô, và hạt. Nhấm nháp một chút trước khi bạn ra khỏi giường vào buổi sáng có thể ngăn chặn buồn nôn, và một bữa ăn nhẹ trước khi đi ngủ sẽ ổn định lượng đường trong máu của bạn suốt đêm. Nhâm nhi quà vặt suốt cả ngày, cũng cho phép bạn giữ một số thức ăn trong dạ dày của bạn tại mọi thời điểm.

Điều chỉnh máy tính của bạn

Bạn có thể nghĩ rằng lướt web (và đọc thông tin về các hoa hậu) sẽ làm bạn quên những cơn ốm nghén, nhưng sự tập trung và ánh sáng từ màn hình máy tính có thể làm cho bạn thêm buồn nôn. Hãy điều chỉnh độ sáng màn hình của bạn để giảm mỏi mắt. Tăng cỡ chữ, và thay đổi màu nền dịu nhẹ. Thỉnh thoảng hãy nghỉ những khoảng ngắn bằng cách rời khỏi máy hoặc đơn giản là nhắm mắt lại một lát.

Tự khiến mình phân tâm

Những cơn buồn nôn không phải dễ dàng bỏ qua, nhưng việc tìm kiếm một cái gì đó – bất cứ điều gì – để tâm trí của bạn thoát ra và giúp bạn quên nó một chút. Đọc một cuốn sách, chơi Sudoku, đi dạo hoặc nhấc điện thoại lên gọi cho một cô bạn lâu ngày không gặp.

Một bộ vật dụng “cứu nguy”

Dù sao, việc nôn ở nơi công cộng không phải là điều bạn muốn làm quen. Nhưng để chữa cháy, đừng rời khỏi nhà mà không mang theo trong túi xách những thứ cần thiết. Túi nôn để phòng trường hợp “tôi - không - thể - cố - đến - khi - vào - nhà - vệ - sinh”. Chuẩn bị một chiếc áo sạch, bàn chải đánh răng, kem đánh răng, hoặc chai nước súc miệng để giúp bạn tươi tỉnh lại. Kẹo bạc hà để ngậm cũng tốt, cộng với vài món ăn nhẹ để nhâm nhi khi dạ dày của bạn bắt đầu cảm thấy trống rỗng, hay nôn nao.

Cân nhắc việc sử dụng thuốc

Thai phụ cần tránh sử dụng thuốc tuỳ tiện. Nhưng nếu bạn nôn liên tục, mệt mỏi, mất nước và thiếu calo thì cũng không tốt cho em bé. Vì vậy, nếu chứng ốm nghén quá trầm trọng, hãy gặp bác sĩ để xác định xem có cần dùng thuốc không. Đôi khi chỉ cần kết hợp vitamin B6 và thuốc hỗ trợ giấc ngủ có thể làm giảm triệu chứng. Nếu không hiệu quả, bạn có thể cần toa thuốc mạnh hơn, như thuốc ngăn trào ngược axit và kích thích đường ruột. Bác sĩ sẽ cân nhắc giữa lợi ích của việc giảm ốm nghén và tránh dùng thuốc, nhưng dù thế nào cũng trên cơ sở tìm kiếm giải pháp tốt nhất cho bạn và em bé. Vì vậy, hãy làm theo hướng dẫn của bác sĩ và đừng lo lắng.

Ngủ

Đôi khi giải pháp đơn giản nhất lại là tốt nhất. Hãy thử nằm xuống, nhắm mắt, hít thở sâu, và thả lỏng cơ thể. Nhiều bác sĩ và bà mẹ đã nói rằng giấc ngủ là một cách tuyệt vời để thoát khỏi chứng ốm nghén – và cơ thể cần nghỉ ngơi! Nếu khó ngủ, hãy thử đeo mặt nạ ngủ hoặc đeo kính mát để chặn ánh sáng.

- Tránh các thức ăn nhiều gia vị hay dầu mỡ.

- Đeo vòng tay chống say tàu xe.

- Hãy ra khỏi giường từ từ.

- Ăn nhiều bữa nhỏ thường xuyên sau mỗi vài giờ: Không bao giờ để cho mình bị đói.

- Đổi mọi loại mỹ phẩm không hoặc ít mùi trong nhà tắm, từ xà bông, sữa tắm, dầu gội, nếu đó là nơi khiến bạn buồn nôn nhiều nhất.

- Mẹ bầu có thể nghĩ tới việc châm cứu trị liệu mỗi tháng một lần để cải thiện chất lượng giấc ngủ, duy trì năng lượng, giảm chấn các cơn đau.

- Hạn chế đeo thắt eo dành cho bà bầu vì dụng cụ hỗ trợ này quá chặt càng khiến cho triệu chứng nôn ói nặng nề hơn.

- Nếu có thể, hãy tắm biển thường xuyên. Nước muối sạch có thể giúp bạn tạm thời quên cảm giác buồn nôn